กายวิภาคสาตร์และสรีระวิทยา หลักสูตรนวดไทยเพื่อสุขภาพ 255ชั่วโมงสำหรับคนตาบอด ตอนที่4 ระบบย่อยอาหาร ระบบสืบพันธ์ ระบบขับปัสสาวะ และต่อมไร้ท่อ

 

ระบบย่อยอาหาร

1.ระบบย่อยอาหาร มีหน้าที่ย่อยอาหาร ดูดซึมสารอาหารที่ย่อยแล้วส่งไปเลี้ยงร่างกาย และกำจัดกากอาหารออกจากร่างกาย

2.ระบบย่อยอาหารแบ่งเป็น2ส่วนคือ ท่อทางเดินอาหาร และต่อมสร้างน้ำย่อยอาหาร

3.ท่อทางเดินอาหารประกอบด้วย ปาก คอหอย กระเพาะอาหาร ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ ไส้ตรง และทวารหนัก

4.ต่อมสร้างน้ำย่อยประกอบด้วย ต่อมน้ำลาย ตับ ถุงน้ำดี และตับอ่อน

5.กระเพาะอาหารมีความจุประมาณ 1.2ลิตร และมีหน้าที่ดูดซึมวิตตามิน บี12

6.ระหว่างกระเพาะอาหาร กับลำไส้เล็ก จะมีหูรูด

7.ลำไส้เล็ก ยาวประมาณ 6เมตร และกว้างประมาณ 2ถึง3เซนติเมตร ทำหน้าที่ย่อยอาหารและดูดซึมสารอาหารที่ย่อยแล้วเขาสู่ร่างกาย

8.คอหอย เป็นท่อทางผ่านของหลอดอาหารและหลอดลม

9.ไส้ติ่ง อยู่ที่ช่วงต้นลำไส้ใหญ่ต่อกับลำไส้เล็ก

10.ลำไส้ใหญ่ ยาวประมาณ1.5เมตร กว้าง4ถึง5เซนติเมตร ทำหน้าที่ดูดซึมน้ำและเกลือแร่ออกจากอาหาร

11.ไส้ตรง ทำหน้าที่กักเก็บกากอาหารเพื่อรอขับถ่ายออกนอกร่างกาย

12.ทวารหนัก  ทำหน้าที่ควบคุมการขับถ่ายอุจจาระ มีหูรูด2ชั้นที่เปิดและปิดควบคุมการถ่ายอุจจาระ

13.ต่อมน้ำลาย มีทั้งหมด 3คู่

    ต่อมน้ำลายใกล้หู อยู่บริเวณหน้ากกหู ถ้าอักเสบทำให้เกิดโรคคางทูม

    ต่อมน้ำลายใต้ขากรรไกรล่าง เป็นจุดที่สร้างน้ำลายมากที่สุด

    ต่อมน้ำลายใต้ลิ้น

14.ตับ เป็นต่อมที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย อยู่ภายในช่องท้อง ตับมี2กลีบ ทำหน้าที่สร้างน้ำดี

15.ถุงน้ำดี เป็นถุงขนาด 20ถึง30ซีซี อยู่ภายในซอกตับ ทำหน้าที่เก็บน้ำดี และส่งน้ำดีไปช่วยย่อยอาหารที่ลำไส้เล็ก  หากท่อน้ำดีอุดตัน น้ำดีจะไหลสู่กระแสเลือดทำให้ตัวเหลือง ตาเหลือง เรียกว่าดีซ่าน

16.ตับอ่อน ทำหน้าที่หลั่งสารอินซูลิน เพื่อควบคุมน้ำตาลในกระแสเลือด หากร่างกายขาดสารอินซูลินจะทำให้เป็นโรคเบาหวาน

ระบบสืบพันธ์

1.ระบบสืบพันธ์ชายประกอบด้วย ลูกอัณฑะ ต่อมสร้างเมือก ท่อและทางผ่านของน้ำเชื้อ และ องคชาต

2.ลูกอัณฑะ ทำหน้าที่สร้างตัวอสุจิ และผลิตฮอร์โมนเพศชาย คือฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน

3.ต่อมสร้างเมือก ได้แก่ ต่อมลูกหมาก และต่อถุงน้ำอสุจิ ทำหน้าที่สร้างน้ำเมือกสำหรับหล่อเลี้ยงอสุจิ

4.ท่อและทางผ่านของน้ำเชื้อ ได้แก่ ท่อนำตัวอสุจิ ท่อฉีดน้ำเชื้อ และท่อปัสสาวะ

5.องคชาต คืออวัยวะสำหรับส่งน้ำเชื้อเข้าสู่ช่องคลอด ภายในประกอบไปด้วยเนื้อเยื่อฟองน้ำ และเส้นเลือดจำนวนมาก

6.ระบบสืบพันธ์หญิง ประกอบด้วย รังไข่ ท่อนำไข่ มดลูก ช่องคลอด อวัยวะสืบพันธ์หญิงภายนอก และเต้านมและต่อมน้ำนม

7.รังไข่ จะมี1คู่ ทำหน้าที่ผลิตไข่และสร้างฮอร์โมนเพศหญิง

8.ท่อนำไข่ เป็นท่อทางเดินของไข่ไปยังมดลูก และเป็นที่ประสมกันระหว่างไข่กับตัวอสุจิ

9.มดลูก เป็นที่เจริญเติบของทารกในครรภ์ หลังจากคลอดทารกแล้ว 8สัปดาห์ มดลูกจะหดตัวเล็กลงเท่าปกติ เรียกว่า มดลูกเข้าอู่

10.ช่องคลอด เป็นที่รับน้ำอสุจิ เป็นทางผ่านของประจำเดือน และเป็นทางผ่านของทารกขณะคลอด

11.อวัยวะสืบพันธ์หญิงภายนอก ได้แก่ แคมใหญ่ แคมเล็ก รูเปิดของท่อปัสสาวะ คลิสตอริส และเยื่อพรหมจารี

12.เต้านมและต่อมน้ำนม สร้างน้ำนมสำหรับเลี้ยงทารก

ระบบขับปัสสาวะ

1.ระบบขับปัสสาวะ ควบคุมการสร้าง การเก็บ และการขับถ่ายน้ำปัสสาวะ แยกกรองสารที่มีประโยชน์กลับสู่กระแสเลือด และขับสารที่ไม่มีประโยชน์ออกกับน้ำปัสสาวะ

2.ระบบขับปัสสาวะ ประกอบด้วย ไต กระเพาะปัสสาวะ ท่อปัสสาวะ

3. ไต รูปร่างเหมือนถั่วมี2ข้าง อยู่ส่วนหลังของช่องท้อง ด้านหลังลำไส้ ข้างกระดูกสันหลัง หันส่วนเว้าเข้าหากัน

4.ไต มีหน้าที่ ขับของเสียออกจากร่างกาย   ดูดซึมสารที่มีประโยชน์กลับเข้าสู่ร่างกาย รักกษาสมดุลของเกลือแร่และน้ำในร่างกาย  ควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในระดับปกติ

5.กระเพาะปัสสาวะมีความจุ 0.5 ลิตร

6.ท่อปัสสาวะ จะมีหูรูดควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะ 2 ชิ้น ชิ้นในไม่อยู่ภายใต้การควบคุมของจิตใจ  แต่ชิ้นนอกอยู่ภายใต้การควบคุมของจิตใจ

7.ท่อปัสสาวะของเพศชาย ยาวประมาณ 18 ถึง 20เซนติเมตร

8.ท่อปัสสาวะของเพศหญิง ยาวประมาณ 4 เซนติเมตร

ต่อมไร่ท่อ

1.ต่อมไร้ท่อ ทำหน้าที่สร้างฮอณ์โมนแล้วส่งเข้าสู่กระแสโลหิตโดยตรง เพื่อควบคุมการทำงานของอวัยวะ โดยไม่ต้องมีท่อส่ง  

2.ต่อมใต้สมอง สร้างฮอร์โมนควบคุมการเจริญเติบโตของร่างกายจากเด็กไปเป็นผู้ใหญ่  สร้างฮอร์โมนควบคุมการทำงานของต่อมหมวกไต สร้างฮอร์โมนกระตุ้นเต้านม และการสร้างน้ำนม สร้างฮอร์โมนกระตุ้นรังไข่ในเพศหญิงและการสร้างฮอร์โมนเพศ สร้างฮอร์โมนควบคุมการดูดซึมน้ำกลับที่ท่อไต

3.ต่อมเหนือสมอง สร้างฮฮร์โมนควบคุมการพักผ่อนของต่อมไร้ท่ออื่นๆ

4.ต่อมไทรอยด์อยู่บริเวณลำคอ สร้างฮอณ์โมนควบคุมการเผาผลาญอาหารในร่างกาย

5.ต่อมพาราไทรอยด์ จะออยู่หลังต่อมไทรอยด์จะควบคุมการเผาผลาญแคลเซี่ยม และฟอสฟอรัส หากผิดปกติจะทำให้ระบบประสาทและกล้ามเนื้อผิดปกติ

6.ต่อมหมวกไต ควบคุมการปรับสมดุลของน้ำและเกลือแร่  การเผาผลาญแป้งและน้ำตาล

7.ตับอ่อน เป็นต่อมมีท่อ ผลิตอินซูลินเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในกระแสเลือด